KÜRESELLEŞME, TEKNOLOJİ, İNTERNET, SOSYAL MEDYA BAĞLAMINDA EĞİTİMİN GÜNCEL SORUNLARI
Son 20 yılda çok fazla duyduğumuz, günlük
hayatımızdaki konuşmalarımızda kullandığımız ve yaşantımızın neredeyse
her alanında etkilerini hissettiğimiz “ Küreselleşme ” kavramının tanımını
yapmak konuyu daha iyi anlama ve doğru bir temele oturmamız açısından anlamlı
olacaktır. Aslında bu kavram 80’ lerin sonunda Sosyalist Blok’ un çökmesi ile
öne çıkmış, iki kutuplu dünyadan tek kutuplu dünyaya geçildiği aşamada günlük
hayatımıza girmiştir. Dünyanın nasıl yönetileceği yeniden nasıl
şekillendirileceği 20. yüzyılın son çeyreğinin ana konusunu teşkil etmiştir. Bu
süreçte çok büyük ve sarsıcı coğrafi, demografik, sosyal, ekonomik ve siyasi
dramatik değişimler yaşanmıştır. Dünya iki siyasi kutuptan, iki üretim kutup
una geçiş yapmıştır.
Bu kutuplar Silah Üreticileri ve Bilişim Hizmet
ve Ürünleri üreticileridir. Küresel baş oyuncu ABD’ de bu denklem siyasi ve
ekonomik sonuçları ile politikasını oluşturmuş ve sözde politik yarışı
Bilişimciler kazanmış ve dünyaya barışın geleceği rüyaları gördürülmüş ve
insanlığa en son medya teknikleri ile pompalanmıştır. Halbuki gerçek böyle
olmamış, başta orta doğu olmak üzere dünyanın çeşitli coğrafyalarında kanlı
savaş ve çatışmalar yaşanmış, ayrışmalar meydana gelmiştir. Bilişimcilerin
küreselleşme adına bize kazandırdıkları yegane kazanım ölümleri canlı canlı
izletmek ve medya ile akıl almaz algı operasyonlarına imza atmak olmuştur.
Silah sanayi ile ayrı düştüklerini ve politik temelde de çok ayrı kutuplarda
olduklarını sanmak en hafif deyim ile Polyannacılık olarak adlandırılabilir.
Dünyanın kutupsuz tek düzenli hale gelmesi öyle
basit dinamikler ile meydana gelen bir süreç değildir. Çünkü küreselleşme,
ekonomik, siyasal, teknolojik ve kültürel boyutları olan ve bu boyutların kendi
aralarında etkileşimde bulunduğu karmaşık yapıda bir süreçtir.
İşbu çalışma bağlamında küreselleşme, en basit
anlamda, yerkürenin farklı bölgelerinde yaşayan insan, toplum ve devletler
arasındaki iletişim ve etkileşim derece sinin “ karşılıklı bağımlılık “ kavramı
çerçevesinde giderek artması olarak tanımlanabilir. [1]
Küreselleşme kavramının en dikkat çekici
özelliklerinden biri, beklenen etkilerinin çok sayıda ve çeşitli olduğu
izlenimini vermesidir. Küreselleşme, yalın toplumsal gerçekleri oldukça aşan
spekülasyonlar, varsayımlar, güçlü toplumsal imgeler ve metaforlar üretme
kapasitesiyle olağanüstü doğurgan bir kavramdır.
Küreselleşme, ürünlerin, fikirlerin, kültürlerin
ve dünya görüşlerinin değiş-tokuşundan doğan bir uluslararası bütünleşme
sürecidir.[2][3]
Tüm bu açıklamaların eşliğinde, küreselleşmeyi
aşağıdaki gibi sistematik olarak sıralamak mümkündür ve biz konu başlığımız
gereği küreselleşmenin “ Teknolojik / İletişimsel Boyutu “ ve “ Kültürel Boyutu
“ üzerinde duracağız.
KÜRESELLEŞME KAVRAMININ BOYUTLARI
1- Ekonomik Boyut
2- Siyasi / Güvenlik Boyutu3- Teknolojik / İletişimsel Boyut
4- Çevresel / Demografik Boyut
5- Kültürel Boyut
TEKNOLOJİ VE KÜLTÜR
1456'da ilk kitabın Gutenberg'in matbaasında
basılması, 1896'da ilk modern olimpik oyunların yapılması ve 1965'te ilk geniş
alanlı bilgisayar şebekesinin ABD'de kurulması ( internetin öncüsü ) dünyanın
küreselleşmesini sağlayan olaylara örnek gösterilebilir.
Çağdaş küreselleşmenin en önemli
tetikleyicilerinden biri de özellikle son dönemde artan bir hızla gelişen
iletişim devrimine ilişkindir. Literatürde, “üçüncü sanayi devrimi” olarak da
adlandırılan bu devrimin özellikleri arasında veri iletiminde mikroişlemciden
ve uydu teknolojilerinden faydalanılması, bilginin saklanması, depolanması,
işlenmesi ve iletilmesinde dijital ortamlardan yararlanılması ve iletişim
araçlarının üretim ve kullanım maliyetlerindeki radikal düşüş seyri
sıralanabilir. [4]
Yukarıda belirtilen hususlara ilişkin birkaç
çarpıcı istatistiksel bilgi şu şekildedir: 1 milyon mega bitlik bir veri, 1970
yılında Boston’dan Los Angeles’ a 150 bin ABD Doları civarında bir maliyet
karşılığında ulaştırılırken, aynı işlemin bugünkü maliyeti 12 cent
civarındadır. New York’ dan Londra’ya üç dakikalık bir telefon görüşmesinin
1930 yılındaki maliyeti 300 dolar iken, bugün 20 cent civarındadır. 1993
yılında dünya genelinde yalnızca 50 internet sitesi bulunurken, bundan sadece
sekiz yıl sonra, 2001 yılında bu rakam 350 milyona ulaşmıştır. [5]
Kültürü ise, genel anlamda bir topluma özgü
maddi ve manevi değerler bütünü olarak ele alırsak, yazımızın başında yapılmış
olan tanımların rehberliğinde küreselleşmenin kültür üzerinde önemli etkiler
doğuracağını rahatlıkla söylemek mümkündür.
Özellikle iletişim devrimin bir sonucu olarak,
günümüzde, tüm dünya genelinde bireyler ve toplumlar arasındaki etkileşim
oldukça ileri bir seviyede bulunmaktadır. Bu sayede, söz konusu bireyler ve
toplumlar arasında daha önceden birbirlerine yabancı gelen yaşam tarzları
temelinde ortak bir payda oluşmakta, farklı zevkler, ilgi alanları gibi
konularda belirli bir ahenk, hatta tekdüzelik sağlanmaktadır. Bir anlamda,
global bir kültür ve birikim ortaya çıkmaktadır.
Ancak, bu noktada unutulmaması gereken husus
küreselleşme dinamiklerinin zaman zaman anılan kültürlerarası ahenkten ziyade
farklılaşma ve ayrışmayı da tetikleyebilmesi, öte yandan kültürel etkileşimin
çift yönlü bir biçimde seyrederek “küreselin” “yerele” ulaşması kadar,
“yerelin” de “küresele” ulaşmasının söz konusu olmasıdır.
İNTERNET
Kimilerine göre çağın hatta çağların buluşu
kimilerine göre ise tam bir bilgi çöplüğü. İşte bu iki zıt uç arasında
internet ve kullanımını kısaca irdelemek yararlı olacaktır.
Tanımın Türkçe karşılığı olarak “ Veri Ağı “ uygun düşmektedir.
Kişisel bilgisayarların oldukça düşen üretim maliyetleri kullanımı çok
yaygınlaştırmış, bilgisayar özelliklerinin akıllı telefonlarda kullanımı
internet kullanımını ve kullanıcı sayısını akıl almaz derecede yükseltmiştir.
Öyle ki, The World Fact Book'a göre Türkiye’de
cep telefonu abonesi 2013 yılı sonu itibari ile 69 milyon ve nüfusa oranı ise %
90 ile dünya sıralamasında ilk on sırada yer almaktadır. [6]
2001 yılında Ege Üniversitesi Fen Edebiyat
Fakültesi Öğretim Görevlisi olan Yrd. Doç. Dr. Fatih Bayraktar’ ın yapmış
olduğu “ İnternet Kullanımının Ergen Gelişiminde Rolü “ konulu araştırmanın
sonucunda;
İnternet'in çoğunlukla erkek ergenler ve üst
sosyo-ekonomik düzeydeki kişiler tarafindan kullanıldığı bulunmuştur.
Sosyo-ekonomik düzey arttıkça İnternet kullanımı da artmaktadır. Internet
kullanan ergenler İnternet'i çoğunlukla eğlence ve iletişim amaçlı
kullanmaktadırlar. Bu sonucun, internet'in eğitim dışı kullanımıyla ilişkili
olduğu düşünülmektedir. Araştırmada internet'te yapılan chat'in niteliğine
bakılmış ve chat sırasında ergenlerin çoğunlukla kendilerini olduğundan farklı
gösterdikleri, karşılarındaki kişilere genellikle güvenmedikleri ve dostluk
kurmadıkları bulunmuştur. Bu sonuçlar internet'te oluşturulan ilişkilerin
gerçek hayattaki ilişkilerin yerini tutacak nitelikte olmadığını
düşündürmektedir. Araştırmada internet'te oynanan oyun türlerine ve bu oyunları
oynama şıklığıyla saldırganlık arasındaki ilişkiye bakılmıştır. Sonuç olarak
internet'te çoğunlukla şiddet içerikli oyunların oynandığı ve bu oyunları
oynamanın anti-sosyal saldırganlık ve kendine dönük saldırganlıkla ilişkili
olduğu bulunmuştur. Yeni bir bulgu olarak Kendine Dönük Saldırganlığın,
internet'teki oyunların bağımlılık yaratıcı inter aktif ve üç boyutlu
özelliklerinden kaynaklandığı düşünülmektedir. Araştırmada son olarak patolojik
İnternet kullanımına bakılmış ve İnternet kullanan ergenlerin %1.1'inin
patolojik İnternet kullanıcısı olduğu bulunmuştur. Araştırma bulgularına göre
depresif kişilerin daha çok patolojik şekilde İnternet kullandığı ve patolojik
İnternet kullanıcılarını çoğunlukla chat, müzik, pornografi ve alışveriş
sitelerini tercih ettikleri düşünülmektedir. Ayrıca patolojik kullanım arttıkça
akademik başarının düştüğü bulunmuştur. [7]
İnternette çevrimiçi sosyal ağ sitelerinin
kullanımını etkileyen motive edici faktörlere baktığımızda ise;
Hakan Dolgun’ un 2012 yılında İzmir Mithatpaşa
Anadolu Teknik ve Meslek Lisesi, 9. ve 12 sınıflar arasındaki 600 öğrenci
üzerinde yapmış olduğu kontrollü anket çalışmasında, Ergen öğrencilerin
bilgisayar ve akıllı telefonları kullanma nedenleri ve amaçları şöyle
bulunmuştur.
1- Oyun oynamak
2- Müzik dinlemek3- Fotoğraf ve video çekmek, izlemek
4- Mesajlaşmak
5- Resim ve görüntü transferi
6- Haberleşmek olarak belirtilmiştir.
Ergenlerde, akıllı cep telefonuna sahip olma
nedenlerinin başında grup psikolojisi ve normları rol oynamaktadır. Gençler
bağlı bulundukları grubun normlarına uymaktadırlar. Telefona sahip olmama durumu
hele ki model olmayan bir cihaz ergenlerde eksiklik algısı yaratmaktadır. Ayrıca
ergenler açısından telefonlar yalnızlıklarını ve can sıkıntılarını gideren
neredeyse mucizevi bir ilaç işlevi de görmektedir. Cep telefonuna sahip olma ve
kullanımına ilişkin bu reel durum ergen popülasyonunda var olma mit’i ni ve
sosyalleşme ihtiyacını karşılamaktadır. [8]
Serkan Ada, Bahar Çiçek, Gamze Kaynakyeşil
K.Maraş Sütçü İmam Üniversitesi İşletme Bölümü öğrencilerine yönelik bir anket
uygulaması yapılmıştır. Araştırma sonucunda;
(a) Bilgi arama ve bağlanabilirlik gibi motive edici faktörlerin,
cinsiyet açısından farklılık gösterdiğini,
(b) Bilgi arama, problem çözme, içerik yönetimi ve bağlanabilirlik gibi
faktörlerin ise öğrencilerin içinde bulunduğu sınıf açısından farklılık
gösterdiği tespit edilmiştir. Diğer bulgulara göre, işletme bölümü son sınıf
öğrencileri, üniversiteye nispeten yeni başlayan öğrencilere göre bilgi arama,
problem çözme, içerik yönetimi ve bağlanabilirlik gibi faktörler tarafında,
çevrimiçi sosyal ağ sitesi kullanımında daha çok motive olmaktadırlar. [9]
Çevrimiçi sosyal ağ sitelerinin günlük yaşamdaki ve işletmelerdeki önemi
giderek artmaktadır. Bunun yanında ticari faaliyetler içinde olan her büyüklük
ölçeğindeki işletmeler gün geçtikçe daha çok çevrimiçi sosyal ağ sitelerini iş
süreçlerine entegre etme eğilime girmektedirler. Bu sitelerin kullanımı ve önemi
artmakla birlikte, gelecekte artık bazı işletme süreçleri için vazgeçilmez
araçlar olacakları bariz bir şekilde görülmektedir.
Çevrimiçi sosyal ağlardan en popüler olanları
ele alıp eğitsel kullanımlarını incelediğimizde ise şu veriler ve sonuçlar
karşımıza çıkmaktadır.
FACEBOOK VE EĞİTSEL KULLANIMLARI
Günümüzde, birçok sosyal ağ sitesi mevcuttur ve
insanların iletişimini, etkileşimini, işbirliğini, çalışmasını ve hatta öğrenme
sürecini bile yeniden şekillendirmiştir. Kullanıcı dostu ara yüzler ve gizlilik
özellikleri, bilgisayar okuryazarı olan ya da olmayan pek çok kullanıcının
ilgisini çekmektedir. Milyarlarca kullanıcı gerçek kimlikleri ile sosyal ağlar
üzerinde çevrimiçi olarak yer almaktadır. Bu denli yaygınlaşan sosyal ağlar,
eğitim süreçlerinde de çok farklı amaçlarla etkili bir şekilde
kullanılmaktadır.
Facebook, kullanıcılarının oluşturduğu ağlarda
farklı izin seviyelerinde özel veya herkese açık yazılarla kullanıcıların
birbiri ile bağlanmasını, gruplara katılmasını
ve
diğerleri ile kaynakların paylaşılmasını sağlayan çevrimiçi
sosyal ağ yazılımıdır. [10]
Diğer çevrimiçi sosyal
ağ sitelerine ( MySpace vb ) benzer bir biçimde, kullanıcılar kendilerini
çevrimiçi bir profilde tanıtır, arkadaş edinir, diğerlerinin profillerine veya
sosyal içeriğe bilgi veya yorum yazabilir. [11]
Bugün itibariyle 1.5 milyar kullanıcısı olan
facebook (http://www.Facebook.com/press/info.php?statistics) dünyanın en
büyük sosyal ağı olmasına rağmen, birçok kullanıcısı olan ve büyüyen başka
sosyal ağlar da bulunmaktadır. Örneğin, MySpace özellikle müzik ve eğlenceye,
Flickr, resim ve video paylaşımına, Twitter, 140 karakterlik mesaj yazmaya ve
Ning insanların ilgilerini tematik olarak keşfetmesine ve
açıklamasına odaklanmıştır.
Heather Rogers Haverback Towson üniversitesinde,
“324 Okuma Yöntemleri Grubunun Bayanları” olarak oluşturduğu
Facebook grubunu öğretmen adayları ile okuma
dersinde buluşmak için kullanmıştır. [12]
Öğrencilerin Facebook ortamını okul temelli
kitapları alıp vermek, kulüpler, grup ödevleri, uygulamalar ve dersler için
kullanıldığından bahsetmektedir. Öğrenciler diğer öğretmenleri kendilerine
arkadaş olarak ekleyebilir, çalışma konularına ait gruplar oluşturarak veri
toplayabilir ve tartışma başlatabilirler. [13]
Bununla birlikte araştırmacı tarih, edebiyat
derslerinde, kültürel rehberlerin hazırlanmasında ve programlama uygulamalarında da bu sosyal ağın kullanılabileceğinden
bahsetmiştir.
Yine benzer yolla öğrenciler için konulara uygun
resimlerin, mesajların, derslere ait ilgili değişikliği
bildirme, bir makalenin veya ödevlerin, olayların ve uygulamaların
Facebook sosyal ağında eğitim amaçlı kullanılacağı
belirtilmiştir. Ayrıca,öğretmenler Facebook ortamında
web sitelerine ait adresleri ve videoları gönderebilir, google belgeleri
ile bağlantı
takip edenlerin tartışmalarını tutma, hikâye oluşturarak öğrencilerin sunularını, ödevlerini ve diğer ürünleri
paylaşılabilir. [14]
TWITTER VE EĞİTSEL KULLANIMLARI
2006 yılında Jack Dorsey tarafından
geliştirilmesinden bu yana Twitter, dünya çapındaki popülaritesini gün geçtikçe
arttırmış ve içerdiği uygulamaların programlama arayüzünün kısa mesaj gönderim
ve alımı konusundaki olanaklarıyla internet dünyasının SMS'i olarak anılmaya
başlamıştır. [15] 25 Nisan 2011 tarihinden itibaren Türkçe olarak
kullanılabilir hale gelmiştir. [16] Twitter üzerindeki kullanıcıların etkisinin
takipçi sayısından ziyade kullanıcının tweetlerine gelen retweetlere bağlı
olduğu ortaya konmuştur.[17]
Twitter, bir sosyal ağ ve mikroblog sitesidir.
Kullanıcılarına tweet (İng. cıvıldama) adı verilen en fazla 140 karakterlik
metinler yazma imkânı veren Twitter, çeşitli araçlarla daha etkin
kullanılabilen bir yeni nesil iletişim aracıdır. Kullanıcılar tarafından atılan
tweetler herkes tarafından görülebilir. Ancak kullanıcılar attıkları tweetleri
sadece kendi arkadaşlarının görebileceği şekilde sınırlandırabilir.
Kullanıcılar diğer kullanıcıların tweetlerine üye olabilirler. Üye oldukları kişi
veya kurumların takipçi sayısını ve bunların kimleri takip ettikleri
görebilirler. Tüm kullanıcılar Twitter'ın websitesi aracılığıyla tweetlerini
gönderebilir ve alabilirler. Kullanıcılar Twitter'ın websitesine uyumlu harici
uygulamalar (akıllı telefonlar gibi) veya belirli ülkelerde erişilebilen kısa
mesaj servisi tarafından giriş yapabilirler.
Bu sosyal ağ mobil uygulamalar için önemli bir
özellik olmasına rağmen, mikrobloglar web arayüzleri ve mobil
telefonlardaki uygulamalar yardımı ile de oluşturulabilir.[18] İnsanların mikro bloglamayı insanların günlük etkinleri konuşmak, bilgi aramak
veya paylaşmak için kullandıklarını belirtmişlerdir.
2008'deki ABD seçimlerinde özellikle Barack
Obama tarafından sıklıkla kullanılan Twitter'dan Türkiye'deki son yerel
seçimlerde de yararlanılmıştır. Ayrıca Twitter, sosyal medyanın en popüler
araçlarından biri olarak gösterilmektedir.
New York’ta bir öğretmen ise İngilizce sınıfı
için Twitter kullanımını önermiştir [19]. 140 karakter dahilinde
Twitter ortamı, kitap önerilerini paylaşmak,
güncel çalışma konularında sorular yöneltmek, alandaki önemli kişileri
ve uzmanları takip etmek,TV kanallarındaki güncel olayları izlemek, diğer haber alanlarını
takip etmek ve diğer sınıflarla Twitter üzerinden tartışmak amacı ile kullanılabilir.
Özet olarak, eğitim ortamlarında Twitter etkili bir
şekilde güncel olayları, haberleri öğrenmek, web
site adreslerini paylaşmak, düşünceleri paylaşmak, bir olay veya kişiyi talip etmek, dil
öğrenmek, diğerleri ile tartışmak ve işbirliği sağlamak amacıyla eğitim
süreçlerinde kullanılabilir.
FLICKR VE EĞİTSEL KULLANIMLARI
Flickr, Yahoo şirketinin fotoğraf paylaşım
sitesidir. Şubat 2004'te Ludicorp tarafından geliştirilmiş, ve Mart 2005'te
Yahoo tarafından 35 milyon dolara satın alınmıştır. Ücretsiz kullanıcıların
toplam 1 TB boyutunda fotoğraf gönderme sınırı vardır. Başlangıçta aylık 20 MB
olan bu sınır, Kasım 2006'da 100 MB'a yükseltilmiştir. Buradaki fotoğraflar,
fotoğrafın sahibinin seçimine göre, tüm hakları fotoğrafın sahibinde kalacak
şekilde ya da Creative Commons lisansıyla yayımlanabilir.Flickr, Nisan 2008'de
video paylaşımına da izin vermeye başlamıştır. [20]
Web servisi ve paylaşımında bu kadar popüler
olması ve yaygın kullanılmasının nedenlerinden biri, blogger'ların fotoğraf
deposu olarak kullanmasından kaynaklanır. Yenilikçi, çevrimiçi topluluk
araçları fotoğrafları etiketlemeye ve kategorize etmeye yardımcı olur, bu da
popüleritesindeki ciddi artışın nedenlerinden biridir. Eylül 2010 verilerine
göre 5 milyardan fazla fotoğrafı barındırmaktadır. [21]
Flickr sadece dijital fotoğraf paylaşım aracı değil aynı
zamanda çevrimiçi fotoğraf yönetim ve 8 milyon kullanıcı ile paylaşım aracıdır. Flickr sosyal
ağına mobil araçlar ile fotoğraf yüklenebilir ve eğer paylaşım seçenekleri
açık olursa bu fotoğraflar otomatik olarak gönderilebilir
veya birkaçfare tıklaması ile Twitter, Facebook, Blogger ve diğer sosyal ağlara gönderilebilir. Flickr sitesine fotoğraf
yükleyerek, kullanıcılar resimler üzerinde ortak kullanım lisansı oluşturabilir veya “tüm hakları saklıdır” biçimde etiketlendirebilir. Lisanslama
seçeneği Creative Commons 2.0 ve içerik kontrol lisansını içermektedir. Flickr
kullanıcıları birçok fotoğrafa bu lisans
seçenekleri altında erişebilir ve kullanabilir.Flickr kullanarak etiketleri, açıklamaları değiştirmek, gruplama yapmak, dünya haritası üzerine resimleri yerleştirmek ve fotoğrafları çevrimiçi fotoğraf düzenleme
araçları ile düzenlemek olanaklıdır.
Eğitim ortamlarında Flickr öğrenciler
veöğretmenler için çeşitli biçimde kullanılabilir.Flickr kullanıcıları uçsuz
bucaksız bir şekilde büyüyen fotoğraf arşivinde arama yapabilir, etiketleri
veya anahtar kelimeleri kullanabilir. Flickr dijital okur yazarlık, görsel sanatlar
ve dil becerileri gibi birçok becerinin kazandırılmasında yardımcı olmaktadır.
Sanal müze turunun oluşturulması,
kelimelerin öğretilmesi, dijital fotoğraf makinasının
kullanımının öğretilmesi, dijital öykü oluşturma ve boyamalar ile ilgili beyin
fırtınasının yapılması, örnek sınıf içi veya dışı etkinliklerden
bazılarıdır.Flickr ortamına aktarılan fotoğraflar
çevrimiçi düzenlenebilir, paylaşılabilir veya slayt gösterisi oluşturmak için bir araya getirilebilir.Animoto, BigHugeLabs
vePhotoPeach programlar sayesinde video görüntüleri oluşturulabilir. Flickr ortamındaki etiketlemeöz elliği sayesinde, “Google Earth” ile bu
uygulama kullanılabilir. Ayrıca,görsel tartışmaların oluşturulması, bir şiirin görselleştirilmesi, okuldaki olayların
görselleştirilmesi ve e-portfolyolarn oluşturulması amacı ile de kullanılabilir. Flickr etkili bir şekilde görsel
sunuların, koleksiyonların ve videoların hazırlanmasında, tüm konu alanlarında tartışma, beyin fırtınası amaçlı olan tüm etkinliklerde, öğrenme için görsellerin oluşturulmasında, öğrenme ve değerlendirme amaçlı
e-portfolyo oluşturulmasında etkili bir biçimde kullanılabilir.
Son olarak, bu gibi uygulamalar sayesinde insanlar arasındaki küresel bağlantıda yeni bir dönem başlamıştır. Bu sosyal ağların kullanımları ve dijital okuryazarlık sayesinde düşünceler ve yenilikler, dünya üzerinde eskiden olmadığı kadar hızlı bir biçimde yayılmaktadır. [23]
Son olarak, bu gibi uygulamalar sayesinde insanlar arasındaki küresel bağlantıda yeni bir dönem başlamıştır. Bu sosyal ağların kullanımları ve dijital okuryazarlık sayesinde düşünceler ve yenilikler, dünya üzerinde eskiden olmadığı kadar hızlı bir biçimde yayılmaktadır. [23]
Teknolji ve bilişim alanındaki bu müthiş gelişim
ve değişimden en çok etkilenen kurumlardan biride kütüphanelerdir.
Kütüphaneler artık sadece “tuğla ve harç”tan
oluşan işletmeler değildir. Internet ve Web, zaman ve mekân engellerini ortadan
kaldırarak 7 gün 24 saat bilgi hizmetlerine erişimi mümkün hale getirmiştir.
Kütüphane koleksiyonları ve hizmetleri teknolojik gelişmeler aracılığıyla
kütüphane duvarlarının dışına taşınmıştır. Örneğin, kullanıcılar dergilerden
yararlanmak için artık kütüphaneye kadar gitmek zorunda değildirler. Masaüstü
veya dizüstü bilgisayarlar ya da cep telefonları kullanarak kütüphanenin web
sitesine kolayca erişebilmekte, makale, müzik ya da görüntü
indirebilmektedirler. Kullanıcılar bu işlemleri bulundukları ortamı (örneğin,
Web, bir öğrenim yönetim sistemi ya da bir sosyal ağ) değiştirmeden de
yapabilmektedirler. Başka bir deyişle, kütüphaneler günümüzde sadece fiziksel
mekânlar değil, kullanıcıların çalışma ortamlarına ve sosyal ağlara gömülmüş
sentezlenmiş, uzmanlaşmış ve mobil bilgi hizmetleri sunan sanal ortamlardır.
[24]
Genellikle “ağ kuşağı” olarak anılan ve dijital medya ile büyümüş yeni
nesil hakkında birçok araştırma yayımlanmıştır (örneğin, Tapscott, 1998, 2009).
Marc Prensky (2001a, 2001b) “Dijital Yerliler, Dijital Göçmenler” adlı
çalışmasında Internet, bilgisayar ve cep telefonu gibi dijital medya araçlarını
kullanarak yetişen günümüz öğrencilerinin öğrenme tarzlarının, daha çok basılı
kaynakların kullanıldığı ortamda yetişmiş olan öğretmenlerinin öğrenme
tarzlarından farklı olduğu gerçeğine dikkat çekmişti. Prensky ilk grubu
“dijital yerliler”, ikinci grubu ise “dijital göçmenler” olarak adlandırmıştı.
Sürekli bağlantılı olan dijital yerliler bilgiye hızla erişmek isterler. Metin
yerine grafiği, bir makaleyi baştan sona doğrusal bir biçimde okumak yerine
kapsül halinde rastgele okumayı (örneğin, hipermetin ortamlarında bir yerden
bir yere atlayarak okumayı), “ciddi” çalışma yerine oyunları yeğlemekte, birçok
işi aynı anda yürütmektedirler. [25]
Yine, Prensky dijital yerlilerin dijital
göçmenlerden farklı düşünmekte ve bilgiyi de tamamen farklı bir biçimde
işlediklerini söylemektedir.. Bilgisayarlarla büyüyen çocuklar bizden farklı
düşünmektedirler.
İşte tam bu yüzden de var olan klasik anlamdaki
kütüphaneler yapısal ve faaliyetlerinde teknolojik transformasyonlara
gitmektedirler. Digital ortam kitapları, dergileri, gazeteleri bu değişimin en
somut göstergeleridir.
Ülkemiz eğitim alanında dünyada yaşanan bu
teknoloji ve bilişim değişim ve gelişmelerinden geri kalmamak üzere çok önemli
bir proje olan FATİH Projesi’ ni başlatmış, öncelikli olarak orta öğretim
kurumlarını akıllı tahtalar ile donatıp internet alt yapısını
oluşturmuş, interaktif öğrenme ve öğretme süreçlerini etkin kılmak için ücretsiz
e- tablet dağıtımını gerçekleştirmiştir. Proje devam etmekte Faz 2
aşamasındadır. Bu kapsamda tüm öğretmenler 7 gün süreli 35 saatlik Akıllı Tahta
ve Bilgisayar uygulamaları Hizmet İçi Kursları’ na alınıp
sertifikalandırılmışlardır.
Bilgisayar Destekli Eğitim öğrenci-öğrenci yada
öğrenci-öğretmen etkileşiminin olmadığı, yalnızca öğrenciyle bilgisayarın
iletişimine dayalı bir sistem değildir. Elde edilen bu sonuca baktığımızda
günümüzde artık BDE ve BDÖ kavramları daha doğru biçimde kullanılmaktadır.
Kavram kargaşası ortadan kalkmıştır. Yine başka bir sonuca göre Bilgisayarın
öğretme-öğrenme sürecinde kullanımı yoluyla anında dönüt-düzeltme ya da pekiştirec
sunma gibi öğretim ilkelerini başarıyla uygulamak mümkün olmaktadır. Ayrıca
Bilgisayar öğrenciye arkadaş baskısı eleştirisi olmadan, kendi öğrenme
ihtiyaçlarını karşılayacak sayıda tekrar ve alıştırma yapma fırsat ı
vermektedir. Yazılımlar öğretim ilkelerine uygun hazırlanmasalar da belki bazı
renk, ses ve animasyonlardan dolayı zevkli öğrenme ortamları yaratabilmekte ve
bu nedenle öğrenmeyi kolaylaştırmaktadır. BDE’de öğretmenler yeterli
yetiştirildiğinde öğrencilere de yeterli yardımı sağlayabilmektedir. [26]
Bu bağlamda, internet kullanan öğretmenlerin
yaşlara ve mesleki deneyimlerine göre internet kullanımları incelendiğinde,
internet kullanımı 21 ile 35 yaş arasındaki ve 1 ile 15 yıl deneyime sahip
öğretmenlerde yoğunlaşmaktadır. İnternet kullanan öğretmenlerin interneti
kullanım amaçlarına bakıldığında ise, internetin en çok iletişim amaçlı
kullanıldığı görülmektedir. İnternetin Bilgisayar ve Fen Bilgisi öğretmenleri
tarafından en fazla e posta ya da meslektaşlarıyla bilgi paylaşımı, sohbet ve bilgiye
ulaşma amaçlı kullanıldığı görülmektedir. Öğretmenlerin % 84’ ü internetin
öğretim sürecine katkıda bulunduğunu düşünmektedirler. Öğretmenlerin %46’ sı
internetin mesleki gelişimlerine katkıda bulunacağını belirtmişlerdir. [27]
Dr. Hakan Dolgun (PhD)
Uzm.Pedagog
Konak & Hisar Anadolu İHL
Kaynaklar :
1. Bayar, Fırat. (
2008 ) Uluslararası Ekonomik Sorunlar, Küreselleşme Kavramı ve Küreselleşme
Sürecinde Türkiye, ss: 25, T.C Seul Büyükelçiliği
2. Al-Rodhan, R.F.
Nayef and Gérard Stoudmann. (2006).Definitions of Globalization: A
Comprehensive Overview and a Proposed Definition.
3. Albrow, Martin
and Elizabeth King (eds.) (1990). Globalization, Knowledge and Society London:
Sage. ISBN 978-0803983243 p. 8. "...all those processes by which the
peoples of the world are incorporated into a single world society."
4-5. Bayar, Fırat. (
2008 ) Uluslararası Ekonomik Sorunlar, Küreselleşme Kavramı ve Küreselleşme
Sürecinde Türkiye, ss: 29, T.C Seul Büyükelçiliği
6. Dolgun , Hakan.
Gün Geçtikçe Küçülen Yeni Bağımlılığımız Akıllı Telefonlarımız ve Buna Karşın Büyüyen
Yalnızlığımız, Fidan Dergisi, 83.Sayı Ocak 2015,ss: 27, İzmir
7. Bayraktar, Fatih. İnternet kullanımının Ergen Gelişimdeki Rolü, Ege Üniversitesi Açık Erişim Sistemi, URI:http://hdl.handle.net/11454/517, 2001, İzmir
8. Dolgun , Hakan.
Gün Geçtikçe Küçülen Yeni Bağımlılığımız Akıllı Telefonlarımız ve Buna Karşın
Büyüyen Yalnızlığımız, Fidan Dergisi, 83.Sayı Ocak 2015,ss: 27, İzmir
9. Ada, Serkan.
Çiçek, Bahar ve Kaynakyeşil , Gamze. Çevrimiçi Sosyal Ağ Sitesi Kullanımını
Etkileyen Motive Edici Faktörler Üzerine Bir Araştırma, K.Maraş Sütçü İmam
Üniversitesi, İ.İ.B.F., İşletme Bölümü, Kahramanmaraş, ada13126@gmail.com,
bahar_flower23@hotmail.com, gamzekaynakyesil@hotmail.com
10. Gonzales,
L.,Vodicka, D. ‘Top Ten Internet Resources for Educators’. Leadership. 2010,
pp. 32-37.
11. Peluchette, J.,
Karl, K. ‘Examining Students’ Intended Image on Facebook: " What Were They
Thinking? ", Journal of Education for Business, Vol. 85, 2010, pp. 30–37.
12. Haverback, H. R.
‘Facebook: Uncharted Territory in a Reading Education Classroom’. Reading
Today, 2009, pp. 34.
13. Brown, A.
‘Educational Uses of Facebook’. Paper presented at 2008 Conference on
Information Technology in Salt Lake City, Utah, 2008. URL:
http://cit.ceu.edu/mat/t/t26.pdfhttp://cit.ceu.edu/mat/t/t26.pdf
14. Muñoz, C. L.
Towner, T. L. ‘Opening Facebook: How to Use Facebook in the College Classroom’.
Paper presented at 2009 Society for Information Technology and Teacher
Education conference in Charleston, South Carolina, 2009. URL:
http://www46.homepage.villanova.edu/john.i mmerwahr/TP101/Facebook.pdf
15. D'Monte, Leslie
(2009-04-29). "Swine flu's tweet tweet causes online flutter".
Business Standard. http://www.business-standard.com/india/news/swine-flu%5Cs-tweet-tweet-causes-online-flutter/356604/.
Retrieved 2009-05-28. "' İnternet üzerinden SMS', Twitter bir ücretsiz
sosyal paylaşım ve mikro-blog servisi "
17. Furkan Gürsoy-Twitter'da Viral Reklam Kampanyası Örgütlemek
18. Java, A., Song,
X., Finin, T. Tseng, B.‘Why we Twitter: Understanding micro-blogging usage and
communities’. Proceedings of the 9th WebKDD and 1st SNA-KDD 2007 workshop,
2007.
19. Messner, K.
‘Pleased to Tweet You’. School Library Journal, 2009, pp. 44-47.
20. "An Amazing
8 Years" ( İngilizce ). blog.flickr.net. 10 Şubat 2012. Erişim tarihi: 9
Mart 2015.
21. "Flickr.com
Site Overview" ( İngilizce). Alexa. Erişim tarihi: 9 Mart 2015.
22. Gonzales,
L.,Vodicka, D. ‘Top Ten Internet Resources for Educators’. Leadership. 2010,
pp. 32-37.
23. Gülbahar, Yasemin. Kalelioğlu, Filiz. ve Mardan, Orçun. Sosyal Ağların Eğitim Amaçlı Kullanımı. Başkent Üniversitesi, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Bölümü, Ankara gulbahar@baskent.edu.tr, filizk@baskent.edu.tr, omadran@baskent.edu.tr
24. Murray, R. (
2006 ). Library systems: synthesise, specialise, mobilise. Ariadne, No.
48. http://www.ariadne.ac.uk/issue48/murray/.
25. Prof.Dr.
Tonta, Yaşar. Dijital Yerliler, Sosyal Ağlar ve Kütüphanelerin Geleceği, Türk
Kütüphaneciliği 23, 4 (2009), 742-768Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi
Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü.
26. Öğr.Gör. ARSLAN,
Berrin. Bilgisayar Destekli Eğitime Tabi Tutulan Ortaöğretim Öğrencileriyle
Bu Süreçte Eğitici Olarak Rol Alan Öğretmenlerin BDE’e İlişkin Görüşleri, ss:
74, The Turkish Online Journal of Educational Technology – TOJET October 2003
ISSN: 1303-6521 volume 2 Issue 4 Article 10
27. Doç.Dr.
Akkoyunlu, Buket. Öğretmenlerin İnternet Kullanımı ve Bu Konudaki Öğretmen
Görüşleri, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, ss: 6, Sayı : 22 :
1-8 ( 2002 )
22 Haziran 2015 tarihinde gerçekleştrdiğimiz “ KÜRESELLEŞME, TEKNOLOJİ, İNTERNET, SOSYAL MEDYA BAĞLAMINDA EĞİTİMİN GÜNCEL SORUNLARI “konulu KONAK ANADOLU & HİSAR KIZ ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ seminerinden görüntüler.
Fotoğaflar / Photos : Mithat KURT
22 HAZİRAN 2015




















Hiç yorum yok:
Yorum Gönder